beloningen_banner

Game On! Hoe belonen leerlingen kan motiveren

Date

Als leerling was ik liever met andere dingen bezig dan met school. Ik heb me vaak afgevraagd waarom dat zo was, totdat ik docent werd. In 10 jaar voor de klas is mij 1 ding erg sterk opgevallen: docenten belonen vaak met extra of moeilijker werk. Ben je snel klaar of is het te makkelijk? Dan krijg je een moeilijkere opdracht, dit noemen we dan verdiepingsstof. Of je mag aan een ander vak verder werken. Maar is extra werk wel echt een beloning?

Beloningen veranderen ons gedrag

In de game industrie worden beloningen al heel lang gebruikt. Deze beloningen worden in-game uitgedeeld. In-game betekent dat het alleen binnen het spel te gebruiken is. Denk bijvoorbeeld aan badges, kleding voor je avatar, speciale voorwerpen of in-game geld in de vorm van kristallen of munten. En de meest sturende beloning is de dagelijkse login beloning. Door elke dag even te spelen krijg je een kleine beloning.

daily-rewards-mobiele-games
Voorbeelden van dagelijkse beloningen. Bronnen: FIFA Mobile, Marvel Puzzle Quest en HayDay 

Al deze beloningen hebben maar 1 doel: jou elke dag aan het spelen te krijgen. Net zolang tot het spel onderdeel is van je dagelijkse routine. Het wakkert je motivatie aan, maar als de beloning wegvalt is de kans groot dat je motivatie weer verdwijnt. 

Waarom werkt de ene beloning wel en de andere niet?

Er zijn verschillende theorieën over motivatie die vertellen hoe wij extrinsiek en intrinsiek gemotiveerd raken. Extrinsieke motivatie is wanneer je door externe prikkels gemotiveerd wordt, intrinsieke motivatie is wanneer je iets vanuit jezelf wilt bereiken. Een goed voorbeeld is sport. De één doet het voor puur het plezier of om er beter in te worden (intrinsiek) en de ander om prijzen te winnen (extrinsiek). 

motivatie-intrinsiek-extrinsiek

Als je de motivatie aan wilt spreken door beloningen dan heb je te maken met verschillende factoren. Dit zijn bijvoorbeeld de leeftijd, interesses en de sociale omgeving van de leerling. Ook het moment van belonen heeft een grote rol. Zo zal snoep een goede beloning zijn als iemand trek heeft, maar als je net een 5-gangen menu hebt gegeten dan is die beloning opeens niet zo interessant meer.

 

En er is ook zoiets als rechtvaardiging. Dit gebeurt als je een activiteit beloond die iemand uit zichzelf al erg leuk vindt. De intrinsieke motivatie neemt af, omdat de beloning belangrijker wordt dan het plezier.

Waar je aan moet denken bij het bedenken van beloningen

Voordat je start met belonen is het belangrijk te weten wat de studenten interesseert. Ga het gesprek aan over hun interesses buiten school en wat zij graag willen bereiken. Zo kom je een hoop over ze te weten. Als je hier een beeld van hebt, stel jezelf dan de volgende vragen:

  • Wat is het doel van de beloningen? 
    Dus welk effect wil je dat de beloning op de leerling heeft.
  • Wat vindt de leerling leuk om te doen?
    Zo kun je raakvlakken vinden tussen jouw lessen en hun interesses.
  • Wat voor type speler is de leerling? 
    Als je hier meer over wilt weten, lees dan de vorige blog in de Game On! serie: Wat voor speler ben jij?
  • Welke soort beloningen helpen bij het bij het behalen van het doel?
    Zoek beloningen die het gewenste effect hebben op de leerling. 

Welke soorten beloningen zijn er?

De beloning die je inzet bepaald welke motivatie je aanspreekt. Om bij iemand de intrinsieke motivatie aan te spreken is het gemakkelijker om te beginnen bij de extrinsieke motivatie. Extrinsieke motivatie kun je op twee manieren aanspreken. 

  • Motiveren met snoep, bonuspunten of zelfs stickers. Verbazingwekkend genoeg vinden sommige derde klassen van vmbo tot en met gymnasium stickers sparen leuk. Wie had dat gedacht?
  • Het aanspreken van hun trots. In mobiele games zijn er vaak ranglijsten. Hiermee kun je pochen bij de andere spelers hoe goed je in het spel bent. Zo is de eerste plek in een klassikale Kahoot quiz een perfecte vorm van de trots aanspreken. Mensen die graag alles behalen wat er in een spel te halen is zijn ook gevoelig voor badges. 

1e-plaats

Als je de eerste interesse gewekt hebt, dan is het tijd om de intrinsieke motivatie aan te spreken. Ook hier zijn weer twee manieren van belonen te onderscheiden.

  • Ga uit van het plezier. Als iemand plezier heeft in wat hij of zij doet, dan voelt dat ook als een beloning. Pas daarna kijk je naar het educatieve deel. Geef je logistiek onderwijs en heb je leerlingen die graag een game als FIFA spelen? Laat hen als opdracht een FIFA-toernooi opzetten op school en heel belangrijk: laat dit toernooi ook echt doorgaan. Zo leren ze meteen over alle logistiek die bij een evenement komt kijken. 
  • Geef toegang tot nieuwe gebieden. Dit klinkt abstract, maar het is een krachtig middel. In digitale spellen kun je vanaf een bepaald level nieuwe gebieden in, dit zou ook in het onderwijs erg goed kunnen. En hier kan verdiepingsstof wel een onderdeel zijn voor leerlingen die echt geïnteresseerd zijn in een bepaald onderwerp. Geef je een kunstvak en heb je een leerling die houtbewerking leuk vindt? Geef hem of haar de kans om zelf iets te ontwerpen en te maken. 

Hoe kun je beloningen inzetten in de klas?

Het meest lastige is niet het belonen op zich, maar het vinden van een beloning die aansluit bij de belevingswereld van de leerling. En ja, extra moeilijk werk kan een beloning zijn, maar vooral voor degene die al intrinsiek gemotiveerd is. Voor studenten met weinig interesse is het beter te beginnen met beloningen voor de extrinsieke motivatie. 

verveelde-student

En natuurlijk sla je soms de plank mis. Ik had in mijn lokaal tijdschriften liggen om de leerlingen meer te laten lezen voor hun plezier. Was je klaar met de opdrachten? Dan had je de keuze uit verdiepende stof, werken aan een ander vak of een tijdschrift lezen. Dit bleek niet aan te slaan, aangezien de meeste leerlingen een beetje bladeren en uit het raam staren zonder echt te lezen. 

Een voorbeeld dat wel aansloeg is tijdens de ontwikkeling van een educatief spel. Ik was bezig met een bordspel over de industriële revolutie voor vmbo-leerlingen, een onderwerp dat hen niet vaak interesseert. Elke leerling had de kans om mee te helpen, ongeacht zijn of haar rapportcijfer. De voorwaarde van deelname is dat je inzet tijdens en buiten de les goed is en je positief deelneemt aan de les. Tijdens de les konden een aantal leerlingen het spel in een ander lokaal testen en van feedback voorzien. In een volgende test zagen zij dat hun feedback effect had. Ze hadden voor hun gevoel opeens toegang tot de rol van game-designer. 
Niet alleen werd de extrinsieke motivatie aangesproken om schoolgenoten te kunnen vertellen dat zij tijdens de les spelletjes doen, maar ook de intrinsieke motivatie van het leuk vinden iets nieuws doen. De beloningen verhoogde de motivatie en ze leerden meer over het onderwerp en hun eigen leerstrategieën.

In het verleden behaalde resultaten…

Zoals je ziet is een beloning niet direct een garantie voor succes, maar het helpt bij het aanwakkeren van de intrinsieke motivatie door eerst het extrinsieke te motiveren. En deze beloningen lopen ook nog eens vaak in elkaar over. Dus ja, extra werk kan een beloning zijn. Alleen door te proberen kom je te weten wat voor jouw leerlingen werkt. Denk na over het doel van de beloning, ga het gesprek aan en vooral: geef niet op! 

Heb jij een best-practise van een beloning in de klas? En hoe goed helpen die beloningen? Deel het op ons LinkedIn kanaal en inspireer elkaar. Tot de volgende blog en in de tussentijd: Game On!